Tin Tức ngày 22 tháng 11 -2025
Thứ Bảy, 22 Tháng Mười Một 20255:19 SA
Nữ dân biểu Marjorie Taylor Greene rời Hạ viện sau mâu thuẫn với ông Trump
Kwasi Gyamfi Asiedu, Anthony Zurcher
5–6 minutes
Nữ dân biểu bang Georgia, Marjorie Taylor Greene, loan báo bà sẽ từ chức, một diễn biến bất ngờ đối với nhân vật Cộng hòa nổi bật này chỉ vài ngày sau khi xảy ra mâu thuẫn công khai với Tổng thống Donald Trump.
Bà Greene – từng là một trong những ngôi sao thuộc phong trào MAGA (Làm nước Mỹ vĩ đại trở lại) của ông Trump trên chính trường Mỹ – đã đăng một video lên mạng xã hội thông báo bà sẽ rời Quốc hội vào ngày 5/1/2026.
Bà Greene vốn là một trong những người ủng hộ ông Trump nhiệt thành nhất tại Quốc hội, tuy nhiên việc bà liên tiếp kêu gọi công bố các tài liệu liên quan đến ông Jeffrey Epstein, một tội phạm ấu dâm đã qua đời, dẫn tới một cuộc đối đầu gay gắt với ông Trump, và bà bị Tổng thống Mỹ gọi là “kẻ phản bội”.
“Tôi không cam chịu trở thành ‘người vợ cam phận’, chỉ hy vọng mọi chuyện sẽ tự biến mất và tốt đẹp trở lại,” bà nói trong video.
Ông Trump, vị tổng thống từng đe dọa sẽ ủng hộ một ứng viên Cộng hòa đối thủ tranh cử thay thế bà Greene, phản ứng trước việc nữ dân biểu này từ chức bằng cách gọi đó là “tin tuyệt vời cho đất nước” trong một cuộc phỏng vấn với ABC News.
Trong thông báo, bà Greene cho biết “không muốn khu vực bầu cử thân yêu của tôi phải chịu một cuộc bầu cử sơ bộ đầy tổn thương và thù hằn chống lại tôi bởi chính vị tổng thống mà tất cả chúng tôi đã chiến đấu ủng hộ, chỉ để thắng cử trong khi các đảng viên Cộng hòa có khả năng thua trong cuộc bầu cử giữa kỳ”.
Nữ dân biểu này là một trong những người lên tiếng mạnh mẽ nhất yêu cầu công bố các tài liệu liên quan đến ông Epstein, một vấn đề từng đoàn kết ông Trump và lực lượng cử tri nhưng nay lại trở thành điều gây chia rẽ.
Ông Trump đã mất nhiều tháng lập luận rằng vấn đề đó chỉ là chiêu trò của các đối thủ chính trị nhằm đánh lạc hướng dư luận khỏi các thành tựu của chính quyền ông.
“Việc đứng lên bảo vệ những phụ nữ Mỹ từng bị cưỡng hiếp khi 14 tuổi, bị những người giàu có quyền lực lợi dụng và buôn bán, không đáng để khiến tôi bị gọi là kẻ phản bội và bị đe dọa bởi Tổng thống Mỹ, một người mà tôi đã chiến đấu ủng hộ,” bà Greene viết trong thư từ chức.
Trong vài tháng qua, bà Greene đã xuất hiện trên nhiều chương trình tin tức nổi bật và chỉ trích ông Trump cũng như các đồng minh Cộng hòa. Bà phê bình tổng thống về chưa nỗ lực đủ trong việc giảm chi phí cho cử tri và chỉ trích chính sách thuế quan của ông. Nhưng trên hết, bà phản đối chính quyền Trump vì không công bố các tài liệu liên quan đến ông Epstein.
Tuần trước, ông Trump phản ứng qua một loạt bài đăng trên mạng xã hội, gọi bà Greene là “kẻ phản bội” và “kỳ quặc”. Ông nói bà nên bị thay thế và cam kết ủng hộ một ứng viên thách thức giành lấy vị trí của bà tại Quốc hội.
Vài ngày sau khi mâu thuẫn giữa hai người bùng nổ, ông Trump đã thay đổi quan điểm và tuyên bố ủng hộ việc công bố các tài liệu liên quan đến ông Epstein. Ông vừa ký thông qua một dự luật buộc Bộ Tư pháp Mỹ phải công bố các tài liệu này trong vòng 30 ngày.
Nữ dân biểu Greene được bầu vào Quốc hội năm 2020 trong bối cảnh dư luận sực sôi đối với chuyện bà ủng hộ và quảng bá các thuyết âm mưu QAnon, trong đó có việc cho rằng các vụ xả súng ở trường học và vụ tấn công khủng bố 11/9 là dàn dựng. Kể từ đó, bà đã xin lỗi và cố gắng tách mình khỏi những phát ngôn ấy.
Trong video thông báo từ chức, bà Greene liệt kê một loạt thành tựu chính trị của mình. Bà cũng nêu trong thư từ chức rằng những bình luận của ông Trump khiến bà cảm thấy “tổn thương”.
Mặc dù thông báo rời Hạ viện, tin tức từ truyền thông Mỹ cho biết bà Greene đang bày tỏ sự quan tâm tới việc ra tranh cử vào các chức vụ cấp bang – hoặc thống đốc hoặc thượng nghĩ sĩ ở bang Georgia.
Tổng thống Trump từng công khai bình luận về những tham vọng này, viết trên Truth Social trong cuộc mâu thuẫn công khai rằng ông từng nói với bà Greene rằng bà không nên ra tranh cử vào hai chức vụ đó vì kết quả thăm dò dư luận yếu.
Sau đó, bà Greene cho biết mình không có kế hoạch tranh cử vào bất kỳ chức vụ nào trong hai vị trí trên.
Trước khi xảy ra mâu thuẫn công khai, cả ông Trump lẫn bà Greene là đồng minh thân cận trong việc ủng hộ chương trình “Nước Mỹ trên hết”. Bà Green đã tháp tùng ông Trump trong các chiến dịch vận động bầu cử và là một trong những nghị sĩ Cộng hòa lên tiếng mạnh mẽ nhất về các tuyên bố sai của ông Trump rằng ông đã thắng cử tổng thống 2020 trước ông Joe Biden.
Việc bà rời Quốc hội sẽ càng làm thu hẹp khoảng cách trong Hạ viện do Đảng Cộng hòa kiểm soát, hiện chỉ chiếm nhiều hơn Đảng Dân chủ một vài ghế. Quyền kiểm soát Hạ viện sẽ được quyết định trong cuộc bầu cử giữa kỳ vào tháng 11/2026.
**********
Kế hoạch 28 điểm của Mỹ: Tổng thống Ukraina kêu gọi toàn dân đoàn kết bảo vệ nền độc lập
Trọng Thành
3–4 minutes
Tổng thống Volodymyr Zelensky, hôm 21/11/2025 phát biểu trước toàn dân kể từ khi nhận được kế hoạch 28 điểm về hòa bình cho Ukraina của chính quyền Mỹ. Bài diễn văn, được đăng tải bằng hai thứ tiếng, tiếng Ukraina và tiếng Anh, trên trang nhà của phủ tổng thống Ukraina, mang tựa đề « Chúng ta cần đoàn kết hơn bao giờ hết để có thể giành được một nền hòa bình xứng đáng với phẩm giá trên đất nước chúng ta ».
Đăng ngày: 22/11/2025 – 12:19Sửa đổi ngày: 22/11/2025 – 12:54
2 phút Thời gian đọc
Quảng cáo
Hãng tin Pháp AFP ghi nhận thông điệp chính trong bài diễn văn của tổng thống Zelensky là « Ukraina đang phải đối mặt với áp lực chưa từng có, buộc phải lựa chọn giữa mất phẩm giá hoặc nguy cơ mất đi một đối tác quan trọng ». Nguyên thủ Ukraina khẳng định « sẽ phối hợp chặt chẽ với Mỹ và các đối tác để tìm kiếm giải pháp hòa bình », nhưng không bao giờ từ bỏ chủ quyền và độc lập.
Từ Kiev, thông tín viên Emmanuelle Chaze ghi nhận phản ứng của người dân Ukraina sau bài diễn văn của ông Zelensky về kế hoạch 28 điểm Mỹ đề xướng.
Điều mà tôi ghi nhận được khi trao đổi với người dân Ukraina là nỗi lo lắng, bắt nguồn từ ấn tượng về việc bị đồng minh Mỹ bỏ rơi và kế hoạch của Washington chỉ phục vụ cho lợi ích của Nga. Đặc biệt vấn đề lãnh thổ, vốn là trọng tâm của các cuộc thảo luận, là điều khiến người Ukraina lo lắng nhất. Nếu Kiev chấp nhận kế hoạch này, Ukraina sẽ mất 20% lãnh thổ. Trong khi đó, kể từ cuộc phản công của Ukraina năm 2022, Nga chỉ chiếm thêm được khoảng 1% lãnh thổ Ukraina, vì vậy người Ukraina không thấy có lý do gì để phải đầu hàng.
Đối với Mustafa Nayyem, cựu phóng viên và là nhân vật chủ chốt trong phong trào Euromaidan, kế hoạch này, theo ông, chẳng khác nào mang đến cho nạn nhân, tức Ukraina, cơ hội chính thức thừa nhận thất bại của mình, để tất cả các bên khác có thể tiến bước yên bình. Đối với ông Dmytro Kuleba, cựu ngoại trưởng Ukraina, thì Ukraina không còn lựa chọn nào khác, ngoài việc đàm phán kế hoạch này để có thể thay đổi ít nhất một số điểm, hoặc tiếp tục chiến đấu.
Quảng cáo
Putin đe dọa chiếm thêm đất Ukraina, nếu Kiev từ chối kế hoạch của Mỹ
Hôm 21/11/2025 trong một cuộc họp chính phủ được truyền hình trực tiếp, tổng thống Nga cho biết đã chính thức nhận được kế hoạch 28 điểm về hòa bình cho Ukraina của Mỹ. Theo lãnh đạo Nga, kế hoạch 28 điểm mới chỉ được Matxcơva và Washington thảo luận « sơ bộ » trước đó.
Tổng thống Putin tuyên bố « kế hoạch này có thể dùng làm cơ sở cho một giải pháp hòa bình cuối cùng ». Ông đe dọa chiếm thêm lãnh thổ Ukraina, nếu Kiev từ chối kế hoạch này.
************
Trump đặt hạn chót cho Ukraina chấp nhận kế hoạch hòa bình của Mỹ
Anh Vũ
2–3 minutes
Thứ Năm, 27/11/2025 sẽ là hạn chót để Ukraina chấp nhận kế hoạch 28 điểm của Mỹ nhằm chấm dứt chiến tranh với Nga. Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump trả lời đài Fox Radio hôm 21/11/2025 đã ra tối hậu thư cho Kiev đồng thời cảnh cáo nếu chiến sự tiếp diễn, “trong một thời gian ngắn”, Ukraina rồi sẽ mất các vũng lãnh thổ mà họ sẽ phải nhượng cho Nga theo kế hoạch hòa bình Nhà Trắng đã đề xuất.
Đăng ngày: 22/11/2025 – 11:20Sửa đổi ngày: 22/11/2025 – 13:28
2 phút Thời gian đọc
Quảng cáo
Thông tín viên Vincent Souriau tại Washington cho biết thêm thông tin:
Hạn chót là thứ Năm tuần tới… Nhưng Donald Trump để ngỏ khả năng kéo dài thêm thời gian thảo luận nếu cần. Tổng thống Mỹ nói : “Nếu mọi chuyện đi đúng hướng, có thể kéo dài khoảng thời gian này. Tuy nhiên thứ Năm có lẽ là thời điểm phù hợp.”
Ông không nói rõ “đi đúng hướng” là như thế nào. Nhưng Donald Trump nhắc lại dù thế nào đi nữa, Ukraina cũng sắp mất thêm lãnh thổ ở miền đông. Kế hoạch Mỹ đề xuất chung cuộc chỉ là việc chốt lại thực tế xung đột vào thời điểm hiện tại.
Ngoài lộ trình này, ở giai đoạn hiện tại, lặp lại các luận điểm của Điện Kremlin, liệu Donald Trump còn định hoãn các biện pháp trừng phạt đối với ngành dầu mỏ Nga, dự kiến có hiệu lực vào thứ Sáu 21/11/2025 hay không? Câu trả lời là không, điều đó không nằm trong chương trình nghị sự.
Quảng cáo
Ông Trump nói tiếp: “Các biện pháp đó rất cứng rắn. Và với các trừng phạt, việc bán dầu trở nên vô cùng khó khăn. Đối với Nga đó là điều cực lớn, cả nền kinh tế của họ dựa vào dầu mỏ. Nhưng không có chuyện tôi làm bất cứ gì để dỡ bỏ các lệnh trừng phạt này.”
Sau cuộc trao đổi với, phó tổng thống Mỹ JD Vance ông Volodymyr Zelensky cho biết một cách rất ngoại giao rằng các cố vấn an ninh quốc gia của hai nước Ukraine và Hoa Kỳ sẽ làm việc cùng nhau để, xin trích, để “đạt được một con đường thực sự hướng tới hòa bình”.
************
Tin tức thế giới 22-11: Nga, Mỹ đồng loạt gây sức ép, buộc Ukraine chấp nhận kế hoạch hòa bình
HÀ ĐÀO
7–9 minutes
Nga: Kế hoạch hòa bình của Mỹ khả thi, sẽ tiến quân tiếp nếu Ukraine từ chối
Tổng thống Nga Vladimir Putin ngày 21-11 tuyên bố kế hoạch hòa bình do Mỹ đề xuất cho Ukraine có thể trở thành cơ sở cho một thỏa thuận chấm dứt xung đột, song cảnh báo sẽ tiếp tục mở rộng các mũi tiến công nếu Kiev bác bỏ.
Dự thảo 28 điểm của Mỹ được Tổng thống Trump đặt hạn chót cho Ukraine đến ngày 27-11 để phản hồi, bao gồm các yêu cầu then chốt có lợi cho Nga về NATO, lãnh thổ và công nhận các vùng do Nga kiểm soát.
Tổng thống Putin cho biết Nga đã nhận được bản sao kế hoạch và sẵn sàng thảo luận, nhưng cáo buộc Kiev và các nước châu Âu “không nhìn nhận thực tế” rằng lực lượng Nga đang tiếp tục tiến lên ở chiến trường.
Ông khẳng định quân đội Nga gần như kiểm soát hoàn toàn thành phố Kupiansk từ ngày 4-11 và cảnh báo những bước tiến như vậy sẽ còn lặp lại nếu Ukraine từ chối đàm phán theo đề xuất của Mỹ.
Ông Trump gây sức ép buộc Ukraine chấp nhận kế hoạch
Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 21-11 tuyên bố Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky “sẽ phải chấp nhận” kế hoạch hòa bình do Washington soạn thảo nếu muốn chấm dứt chiến dịch quân sự của Nga, nói rằng “đàm phán cần sự đồng thuận từ cả hai phía”.
Phát biểu được ông đưa ra tại Phòng Bầu dục, sau cuộc gặp với Thị trưởng đắc cử New York Zohran Mamdani.
Ông chủ Nhà Trắng cũng cho biết việc mùa đông sắp đến, thương vong tăng cao và các cuộc tấn công liên tiếp vào cơ sở năng lượng của Ukraine đều cho thấy sự cấp bách của việc hai bên đạt được thỏa thuận.
Đài CNN dẫn các nguồn tin cho biết chính quyền ông Trump đang đặt mục tiêu đạt một thỏa thuận hòa bình Nga – Ukraine trước cuối năm 2025, coi đây là ưu tiên mới trong những tuần gần đây, đặc biệt sau thỏa thuận ngừng bắn giữa Israel và Hamas.
Washington cũng cân nhắc mời Qatar và Thổ Nhĩ Kỳ đóng vai trò trung gian kín trong tiến trình đàm phán.
Israel tuyên bố tiêu diệt 13 thành viên Hamas ở Lebanon, Hamas tố “thảm sát”
Quân đội Israel (IDF) ngày 21-11 cho biết cuộc không kích hồi đầu tuần nhằm vào trại tị nạn Ain al-Helweh ở miền nam Lebanon đã giết chết 13 thành viên Hamas.
Trong thông cáo, IDF nói cuộc tấn công nhắm vào một khu huấn luyện của Hamas, xác nhận trong số những người thiệt mạng có Jihad Saidawi – người bị cáo buộc đào tạo lực lượng để tiến hành các vụ tấn công nhằm vào Israel từ lãnh thổ Lebanon. Tuy nhiên, quân đội Israel không tiết lộ danh tính 12 người còn lại.
Trước đó ngày 19-11, lực lượng Hamas tại Lebanon đã công bố danh sách và hình ảnh 13 người thiệt mạng, đồng thời gọi vụ việc là một “thảm sát kinh hoàng khiến nhiều thường dân vô tội thiệt mạng”.
Nhóm này phủ nhận việc có cơ sở quân sự trong các trại tị nạn và cho biết địa điểm bị tấn công thực chất là một sân thể thao ngoài trời, nơi có nhiều thiếu niên đang tập trung.
Ông Trump gặp Thị trưởng đắc cử New York Mamdani, tạm gác lại bất đồng
Theo Hãng tin Reuters, Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 21-11 đã có cuộc gặp thân thiện với ông Zohran Mamdani – người vừa đắc cử vị trí Thị trưởng thành phố New York – tại Nhà Trắng, đánh dấu lần đầu hai nhân vật đối lập chính trị đối thoại trực tiếp sau nhiều tháng công kích nhau.
Ông Mamdani – nhà lập pháp bang theo đường lối dân chủ xã hội – đã đề nghị cuộc gặp với Tổng thống để trao đổi về chi phí sinh hoạt và an ninh công cộng, những vấn đề được ông ưu tiên khi chuẩn bị nhậm chức vào ngày 1-1-2026.
Bất chấp khác biệt sâu sắc, ông Trump cho biết hai bên “đồng ý nhiều hơn mong đợi” và cùng chia sẻ mong muốn “New York phát triển mạnh mẽ”.
Ông cũng ca ngợi chiến thắng của ông Mamdani và tuyên bố sẵn sàng hợp tác, dù trước đó từng đe dọa cắt tài trợ liên bang cho thành phố và gọi ông Mamdani là “kẻ cực tả điên rồ”.
Về phía mình, ông Mamdani khẳng định sẵn sàng phối hợp với chính quyền Tổng thống Trump trong mọi chương trình có lợi cho người dân New York, đồng thời sẽ phản đối các chính sách gây thiệt hại cho thành phố.
Anh bác đề nghị đóng 2 tỉ euro để gia nhập quỹ quốc phòng của EU
Anh vừa từ chối yêu cầu của Liên minh châu Âu (EU) về việc đóng 2 tỉ euro (2,3 tỉ USD) để tham gia quỹ quốc phòng trị giá 150 tỉ euro của khối, làm gia tăng áp lực lên hai bên trước hạn chót ngày 30-11 và cuộc họp thượng đỉnh G20 cuối tuần này tại Nam Phi, theo Hãng tin Bloomberg.
Quyết định được đưa ra ngay sau khi EU điều chỉnh đề nghị ban đầu, vốn lên đến 6,75 tỉ euro cho Anh.
London và Brussels đang tranh cãi về mức đóng góp phù hợp để Anh có thể tiếp cận nguồn quỹ, nhằm giúp châu Âu nhanh chóng mở rộng năng lực quân sự trước mối đe dọa từ Nga. Trong khi EU đưa ra mức đề nghị hàng tỉ euro, Anh chỉ đề xuất đóng góp vài trăm triệu euro.
Thủ tướng Anh Keir Starmer bày tỏ hy vọng hai bên có thể đạt giải pháp thông qua “con đường ngoại giao lặng lẽ” thay vì tranh luận qua truyền thông, trong bối cảnh châu Âu chịu thêm sức ép từ kế hoạch hòa bình do Mỹ soạn thảo cho cuộc chiến Nga – Ukraine, bản kế hoạch được Washington lập ra mà không có sự tham gia của châu Âu.
Mỹ cân nhắc cho phép Nvidia bán chip H200 sang Trung Quốc
Theo Hãng tin Reuters, chính quyền Tổng thống Trump đang xem xét cho phép Nvidia xuất khẩu chip AI H200 sang Trung Quốc, đánh dấu khả năng thay đổi quan trọng trong chính sách kiểm soát công nghệ. Bộ Thương mại Mỹ hiện đánh giá việc nới lỏng lệnh cấm, dù kế hoạch vẫn có thể thay đổi vào phút chót.
Động thái này được đưa ra sau khi ông Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đạt thỏa thuận đình chiến thương mại và công nghệ tại Hàn Quốc vào tháng trước, làm dấy lên kỳ vọng Washington sẽ mở cửa hơn với xuất khẩu chip tiên tiến.
Nvidia cho biết các quy định hiện hành khiến hãng không thể cung cấp sản phẩm cạnh tranh tại thị trường Trung Quốc, tạo cơ hội lớn cho các đối thủ nước ngoài.
Chip H200 có khả năng xử lý nhanh hơn và mạnh gấp đôi dòng H20 – loại chip tiên tiến nhất hiện được phép bán sang Trung Quốc.
Tránh tuyết
***********
TIN TỔNG HỢP
RFI
(Reuters) – Đài Loan dỡ bỏ toàn bộ lệnh cấm nhập khẩu thực phẩm của Nhật Bản. Thông báo được đưa ra hôm nay 21/11/2025. Trước đó tổng thống Đài Loan Lại Thanh Đức công bố vidéo cho thấy ông đang thưởng thức món ăn của Nhật, hàng nhập khẩu từ xứ hoa anh đào. Năm 2011, Đài Loan đã cấm nhập khẩu thực phẩm Nhật Bản vì lo sợ bị nhiễm phóng xạ từ sau thảm họa Fukushima năm 2011. Tin trên được đưa ra vào lúc căng thẳng ngoại giao giữa Tokyo và Bắc Kinh gia tăng, Trung Quốc trừng phạt hàng Nhật, cấm nhập khẩu một số mặt hàng đặc biệt là hải sản.
(AFP) – Nhà máy điện hạt nhân lớn nhất thế giới Kashiwazaki-Kariwa đã được chính quyền địa phương cho phép hoạt động trở lại. Thông tin được đưa ra hôm nay 21/11/2025, đánh dấu một bước ngoặt quan trọng từ sau thảm họa động đất sóng thần Fukushima hồi 2011, khiến toàn bộ các nhà máy điện hạt nhân phải đóng cửa. Tuy nhiên quyết định cuối cùng còn tùy thuộc vào cơ quan quản lý hạt nhân quốc gia Nhật Bản. Tokyo đề ra mục tiêu trung hòa carbon vào ngưỡng 2050 và đang cần phát triển mạnh năng lượng hạt nhân. Trung tâm Kashiwazaki-Kariwa trải rộng trên hơn 400 hecta, hướng ra bán đảo Triều Tiên và do tập đoàn Tepco điều hành.
(AFP) – Thủ tướng Sanae Takaichi trấn an công luận về kế hoạch kích cầu 120 tỷ đô la. Trước những lo ngại gói kích cầu gây lạm phát, lãnh đạo Nhật Bản giải thích nội các của bà đưa ra những quyết định « có trách nhiệm », và cản trợ thực hiện mục tiêu giảm bớt nợ của chính phủ. Lạm phát tại Nhật Bản hiện ở mức 3%, tăng cao hơn một chút so với hồi tháng 9. Chỉ số giá cả tại Nhật Bản tăng trong 43 tháng liên tiếp. Theo thống kê của Quỹ Tiền Tệ Quốc Tế, nợ công của Nhật hiện tại tương đương với hơn 230% so với GDP.
(AFP) – Tập đoàn Đài Loan Foxconn và OpenAI ký thỏa thuận thiết kế và xây dựng phần cứng cho các trung tâm dữ liệu. Tại trụ sở của Foxconn ở Đài Bắc, hôm nay, 21/11/2025, lãnh đạo OpenAI Sam Altman, nhấn mạnh đến việc « nhu cầu về các linh kiện quan trọng trong cơ sở hạ tầng AI đã vượt xa nguồn cung, và dự đoán điều này sẽ tiếp tục ». Đây là thỏa thuận mới nhất trong số một loạt hợp đồng xây dựng cơ sở hạ tầng của OpenAI, nhà sáng tạo ChatGPT. Theo một số ước tính, OpenAI đã ký kết tổng cộng khoảng 1.000 tỷ đô la hợp đồng cơ sở hạ tầng vào năm nay.
Quảng cáo
(Reuters) – Nam Phi và Liên Hiệp Châu Âu đã ký kết thỏa thuận hợp tác về khoáng sản chiến lược. Thỏa thuận được ký kết hôm qua, 20/11/2025, trước thềm thượng đỉnh G20 tại Johannesburg, Nam Phi. Tổng thống Nam Phi Cyril Ramaphosa mô tả thỏa thuận này là « chưa từng có tiền lệ », trong bối cảnh Liên Âu mong muốn giảm sự phụ thuộc vào Trung Quốc và đảm bảo nguồn cung khoảng 10 kim loại thiết yếu cho công nghệ quốc phòng và năng lượng tái tạo.
(Reuters) – TT Mỹ đe dọa tử hình 6 nghị sĩ Dân Chủ, những người kêu gọi quân đội không thi hành « lệnh bất hợp pháp » của chính quyền. Tuyên bố của ông Trump được đưa ra hôm qua, 20/11/2025. Nhiều nghị sĩ đảng Dân Chủ, trong đó có thượng nghị sĩ Mark Kelly, cựu đặc nhiệm của Hải quân và phi hành gia NASA, kêu gọi « đoàn kết » chống lại « đe dọa sát hại và bạo lực chính trị của tổng thống ». Lãnh đạo phe thiểu số Dân Chủ tại Thượng viện, Chuck Schumer, cảnh báo Trump đang « châm lửa vào ngòi thuốc nổ ». Thượng nghị sĩ Cộng Hòa Lindsey Graham cho biết « căm ghét » đoạn video « vô trách nhiệm » của 6 nghị sĩ đảng Dân Chủ, đồng thời gọi thông điệp của Donald Trump là « quá đáng ». Phần lớn các thành viên đảng Cộng Hòa trong Quốc Hội vẫn im lặng.
(AFP) – Gần 90 thường dân thiệt mạng tại Cộng Hòa Nhân Dân Congo. Hôm nay 21/11/2025, đại diện Liên Hiệp Quốc tại nước này thông báo tổ chức Hồi Giáo cực đoan Islamist ADF giết chết 89 thường dân trong gần một tuần. Đây là một tổ chức vũ trang trung thành với tổ chức tự xưng là Nhà Nước Hồi Giáo.
(AFP) – Một phi công Ấn Độ thiệt mạng trong một tai nạn tại hội trợ Triển lãm Hàng Không tại Dubai. Chính quyền Các Tiểu Vương Quốc Ả Rập Thống Nhất hôm nay 21/11/2025 thông báo chiến đấu cơ của Ấn Độ Tejas đã gặp nạn trong lúc bay biểu diễn. Không quân Ấn Độ cho mở điều tra để xác định nguyên nhân. Theo các hình ảnh video được đăng tải, chiếc máy bay đã lao xuống với tốc độ cao rồi biến thành một quả cầu lửa khi va chạm với mặt đất, trước sự chứng kiến của những khán giả ở Dubai.
**********
Chiến tranh Ukraina : Vì sao kế hoạch hòa bình của Mỹ khó thành hiện thực ?
Anh Vũ
5–6 minutes
Kế hoạch hòa bình 28 điểm do tổng thống Mỹ Donald Trump đề xuất đặt khuôn khổ chấm dứt chiến tranh Ukraina đang gây náo động dư luận cũng như nhiều tranh cãi. Nhà Trắng tin rằng Ukraina “sớm muộn gì cũng phải chấp nhận” kế hoạch này, ít ra là miễn cưỡng. Tuy nhiên phần đông giới phân tích cho rằng mức độ khả thi trên thực tế là rất hạn chế.
Đăng ngày: 21/11/2025 – 14:53
5 phút Thời gian đọc
Quảng cáo
Theo văn bản do AFP phổ biến, kế hoạch tập trung vào ba trụ cột chính: an ninh, lãnh thổ, tái thiết Ukraina, với Mỹ đóng vai trò trung tâm trong mọi cơ chế giám sát.
Trọng tâm gây tranh cãi nhất là vấn đề lãnh thổ: Crimée, Donetsk và Luhansk được thừa nhận trên thực tế là lãnh thổ Nga. Kherson và Zaporijjia được giữ nguyên trạng theo chiến tuyến hiện tại. Ukraina được yêu cầu rút quân khỏi phần lãnh thổ Donetsk còn kiểm soát và chấp nhận không bao giờ gia nhập NATO, đổi lại là một bảo đảm an ninh có điều kiện của Mỹ và quyền gia nhập Liên Hiệp Châu Âu.
Nga cam kết không xâm lược Ukraina, sẽ được tái hội nhập kinh tế thế giới và hướng tới việc quay trở lại G8. Một khoản tiền tái thiết khổng lồ cho Ukraina hơn 200 tỉ đô la Mỹ lấy từ tài sản Nga bị đóng băng kết hợp với nguồn đầu tư của châu Âu.
Kiev đã chính thức thông báo nhận được văn bản này trong ngày thứ Năm 20/11. Tổng thống Ukraina tuyên bố rằng Kiev và Washington sẽ “làm việc trên các điểm của kế hoạch nhằm chấm dứt chiến tranh”, đồng thời khẳng định Ukraina sẵn sàng “làm việc một cách xây dựng, trung thực và nhanh chóng”.
Quảng cáo
Tuy nhiên, con đường dẫn tới hòa bình ở Ukraina vẫn còn rất xa. Trở ngại lớn nhất nằm ở phía Ukraina. Văn bản yêu cầu Kiev từ bỏ ba yếu tố căn bản của chiến lược quốc gia: chủ quyền lãnh thổ tại Crimée và Donbass, khả năng gia nhập NATO, và tự chủ an ninh. Bất kỳ chính quyền nào ở Kiev chấp nhận những điều khoản như vậy đều đối mặt nguy cơ mất tính chính danh nghiêm trọng trong dân chúng. Vì vậy, việc Ukraina ký vào bản thỏa thuận gần như là điều không thể.
Theo John Lough, chuyên gia của New Eurasian Strategies Centre và Viện Chatham House, được báo Pháp Les Echos trích dẫn, “kế hoạch này không có cơ hội được thực thi vì hoàn toàn không thể chấp nhận được đối với Kiev, châu Âu và ngay cả trong giới an ninh Mỹ, trong khi Matxcơva không phải nhượng bộ gì.” Theo ông, văn bản chỉ có ý nghĩa nếu quân đội Ukraina đang bên bờ sụp đổ, điều mà hiện tại không xảy ra.
Nhà phân tích Volodymyr Fesenko tại Kiev, được Les Echos trích dẫn, cho rằng văn bản này “chắc chắn thất bại”, bởi “Kremlin không quan tâm đến chuyện chấm dứt chiến tranh vào lúc này”. Nga vẫn tin có thể đạt được mục tiêu tối đa nhằm khuất phục Ukraina nhờ vào lợi thế trên chiến trường cũng như cuộc khủng hoảng chính trị phá nát đất nước Ukraina từ bên trong.
Châu Âu đóng vai trò nhân tố thứ hai, cản trở khả năng áp dụng kế hoạch. Mặc dù Liên Âu không có lợi gì khi chiến tranh Ukraina kéo dài, song điều khoản buộc EU phải rót thêm hàng trăm tỷ euro tái thiết cho Ukraina, đồng thời chấp nhận Nga tái hội nhập với thế giới, sẽ gây chia rẽ sâu sắc giữa các nước thành viên. Quan trọng hơn, điều khiến Bruxelles lo ngại không chỉ là nội dung của kế hoạch, mà còn là cách nó được hình thành. Châu Âu rõ ràng không muốn tương lai an ninh của mình được định đoạt trong các cuộc gặp bí mật chỉ có Washington và Matxcơva. Và họ sẽ tìm cách để điều đó không xảy ra.
Một chiến thuật quen thuộc?
Câu hỏi đặt ra là vì sao Nhà Trắng lại soạn thảo với Kremlin một bản kế hoạch dễ gây mất uy tín và tính khả thi lại thấp như vậy?
Chắc hẳn dư luận vẫn còn nhớ, những ngày gần đấy, Donald Trump vừa áp đặt lệnh trừng phạt dầu mỏ Nga, vừa cho phép Ukraina sử dụng tên lửa ATACMS tấn công sâu vào lãnh thổ Nga, một động thái chưa từng có kể từ khi ông trở lại Nhà Trắng. Charles Lichfield, chuyên gia của Atlantic Council đưa ra một lời giải thích đơn giản : “Đây là phong cách Trump, tạo hỗn loạn, rồi xem có thể thu được gì, sẵn sàng rút lui hoặc phủi tay nếu cần.”
Chuyên gia Volodymyr Fesenko nhận xét thấy thời điểm Mỹ tung ra kế hoạch là “không hề ngẫu nhiên”. Trump đang tìm cách tận dụng sự suy yếu chính trị của Zelensky do các bê bối tham nhũng, nhằm buộc Kiev nhượng bộ để ông có thể tuyên bố “đã mang lại hòa bình”.
Nhưng theo Fesenko, đó là một canh bạc thất bại ngay từ đầu: “Nếu Zelensky chấp nhận yêu cầu của Mỹ, đó sẽ là thảm họa chính trị cho ông. Nhưng nếu ông kiên quyết bảo vệ lợi ích quốc gia, điều đó lại củng cố vị thế chính trị của ông”. Có điều Ukraina có thể tìm được nguồn lực ở đâu để có thể duy trì cuộc kháng chiến chống Nga.
Dù bản kế hoạch mang lại triển vọng chấm dứt chiến tranh tương đối nhanh và phản ánh phong cách “thực dụng” của Donald Trump, khả năng được các bên chấp thuận là rất thấp. Nhiều điều khoản có thể đóng vai trò nền tảng cho thương lượng, nhưng dưới dạng hiện tại, kế hoạch này khó có thể trở thành một thỏa thuận hòa bình thực sự.
***********
Ukraina : Tổng thống Zelensky “sẵn sàng” thảo luận với Mỹ về kế hoạch hòa bình
Thanh Hà
9–12 minutes
Tiếp phái đoàn Mỹ tại Kiev hôm qua, 20/11/2025 tổng thống Volodymyr Zelensky thông báo ý định « sẵn sàng thảo luận với tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump trong những ngày sắp tới » về kế hoạch vãn hồi hòa bình cho Ukraina mà Nhà Trắng đề xuất.
Đăng ngày: 21/11/2025 – 12:42Sửa đổi ngày: 21/11/2025 – 15:44
4 phút Thời gian đọc
Quảng cáo
Chiều hôm qua, phát ngôn viên Nhà Trắng Karoline Leavitt khẳng định tổng thống Donald Trump ủng hộ sáng kiến 28 điểm của Mỹ để chấm dứt chiến tranh Ukraina và đây là một kế hoạch « tốt cho cả Nga và Ukraina ». Bộ trưởng Lục Quân Hoa Kỳ Dan Driscoll dẫn đầu một phái đoàn đến Kiev, gặp tổng thống Zelensky để trình bầy kế hoạch 28 điểm này.
Theo giới chuyên gia, nội dung văn bản được cho là rất thuận lợi cho phía Nga, như quân số của Ukraina bị giới hạn ở mức 600.000 binh sĩ, Kiev phải ghi vào Hiến Pháp không gia nhập liên minh quân sự Bắc Đại Tây Dương NATO và quan trọng hơn cả là Ukraina phải chấp nhận chủ quyền của Nga tại các vùng lãnh thổ như bán đảo Crimée, Lugansk và Donetsk. Đối với hai điểm nóng khác là Kherson và Zaporijja, chủ quyền của Ukraina và Nga sẽ được phân định, căn cứ vào các chiến tuyến hiện tại.
Tối qua, trong thông điệp vidéo đăng trên mạng xã hội, tổng thống Zelensky khẳng định : « Ukraina cần hòa bình… Một nền hòa bình xứng đáng, sao cho các điều kiện thiết lập hòa bình phải tôn trọng độc lập, chủ quyền và phẩm giá của dân tộc Ukraina ». Nguyên thủ Ukraina dự trù « trong những ngày sắp tới » sẽ thảo luận với tổng thống Trump về kế hoạch này.
Thông tín viên RFI Emmanuelle Chaze từ Kiev cho biết thêm về lập trường của tổng thống Ukraina Volodymyr Zelensky :
Quảng cáo
« Vào lúc Ukraina sẵn sàng khởi động đàm phán trên cơ sở các chiến tuyến hiện tại, thì kế hoạch của Mỹ lại đề xuất Kiev cắt bỏ toàn bộ Donbas, bao gồm cả một phần ba lãnh thổ vùng này mà đến nay Nga chưa hoàn toàn kiểm soát và chiếm đóng một cách trái phép. Hơn nữa kế hoạch này còn đòi Ukraina giảm một nửa quân số, ngừng nhận một số thiết bị quân sự chủ chốt để phòng thủ. Phía Ukraina đã chính thức tiếp nhận những đề xuất này và đã thảo luận với phái đoàn Mỹ.
Nhưng tổng thống Volodymyr Zelensky mạnh mẽ tuyên bố Ukraina chỉ có thể chấp nhận một nền hòa bình thực thụ ngăn cản Nga tiến hành một cuộc xâm lược thứ ba’. Ông Zelensky cho biết sẽ dành toàn bộ nỗ lực cho mục tiêu này. Trong bối cảnh vừa kết thúc vòng công du châu Âu, tổng thống Ukraina đã phải đối mặt với nhóm dân biểu thuộc đảng của ông sau vụ bê bối tham nhũng trong lĩnh vực năng lượng, dẫn đến việc cách chức các bộ trưởng Tư Pháp và Năng Lượng. Ông Zelensky khẳng định, nhiệm vụ số 1 của chính phủ hiện nay vẫn là thúc đẩy các hoạt động ngoại giao với các đối tác của Ukraina ».
28 điểm trong kế hoạch, theo dự thảo văn bản đã được AFP xem xét và dịch lại :
- Chủ quyền của Ukraina sẽ được xác nhận.
- Một thỏa thuận tổng thể về không xâm lược sẽ được ký kết giữa Nga, Ukraina và châu Âu. Mọi điểm mơ hồ còn tồn đọng suốt 30 năm qua sẽ được coi là đã giải quyết.
- Nga được kỳ vọng sẽ không xâm lược các nước láng giềng và NATO sẽ không mở rộng thêm.
- Một cuộc đối thoại sẽ được tiến hành giữa Nga và NATO, do Hoa Kỳ làm trung gian, nhằm giải quyết mọi vấn đề liên quan đến an ninh và tạo điều kiện giảm leo thang.
- Ukraina sẽ nhận được các bảo đảm an ninh đáng tin cậy.
- Lực lượng vũ trang Ukraina sẽ bị giới hạn ở mức 600.000 quân.
- Ukraina chấp nhận ghi vào Hiến Pháp rằng nước này sẽ không gia nhập NATO, và NATO chấp nhận ghi vào điều lệ rằng Ukraina sẽ không được kết nạp trong tương lai.
- NATO đồng ý không triển khai quân tại Ukraina.
- Máy bay chiến đấu của châu Âu sẽ được triển khai tại Ba Lan.
- Hoa Kỳ sẽ nhận được khoản bồi hoàn cho sự bảo đảm an ninh. Nếu Ukraina xâm lược Nga, nước này sẽ mất bảo đảm đó. Nếu Nga xâm lược Ukraina, ngoài phản ứng quân sự phối hợp và dứt khoát, toàn bộ các lệnh trừng phạt toàn cầu sẽ được khôi phục, việc công nhận lãnh thổ mới cùng mọi lợi ích khác của thỏa thuận sẽ bị hủy bỏ. Nếu Ukraina phóng tên lửa vào Matxcơva hoặc Saint-Petersburg mà không có lý do chính đáng, sự bảo đảm an ninh cũng sẽ bị coi là vô hiệu.
- Ukraina đủ điều kiện gia nhập EU và sẽ được hưởng quyền tiếp cận ưu tiên ngắn hạn với thị trường châu Âu trong thời gian vấn đề này được xem xét.
- Một gói biện pháp tái thiết quy mô lớn dành cho Ukraina sẽ được triển khai, bao gồm việc thành lập Quỹ Phát triển Ukraina, khôi phục hạ tầng khí đốt của Ukraina, cải tạo các khu vực bị ảnh hưởng bởi chiến tranh, phát triển cơ sở hạ tầng mới và khôi phục hoạt động khai thác khoáng sản và tài nguyên thiên nhiên, đi kèm với một chương trình tài chính đặc biệt do Ngân Hàng Thế Giới xây dựng.
- Nga sẽ được tái hội nhập vào nền kinh tế toàn cầu, với các cuộc thảo luận về việc dỡ bỏ trừng phạt, tái gia nhập G8 và ký kết một thỏa thuận hợp tác kinh tế dài hạn với Hoa Kỳ.
- 100 tỷ đô la tài sản Nga bị đóng băng sẽ được đầu tư vào các dự án do Hoa Kỳ triển khai để tái thiết và đầu tư vào Ukraina, trong đó Hoa Kỳ nhận 50% lợi nhuận. Châu Âu sẽ bổ sung thêm 100 tỷ đô la để tăng nguồn vốn dành cho tái thiết Ukraina. Các tài sản châu Âu bị đóng băng sẽ được giải phóng, và phần tài sản Nga còn lại sẽ được đầu tư vào một quỹ đầu tư riêng do Mỹ và Nga đồng quản lý.
- Một nhóm công tác chung Mỹ – Nga về các vấn đề an ninh sẽ được thành lập nhằm thúc đẩy và bảo đảm việc tôn trọng tất cả các điều khoản của thỏa thuận.
- Nga sẽ ghi vào luật chính sách không xâm lược đối với châu Âu và Ukraina.
- Mỹ và Nga sẽ thỏa thuận kéo dài hiệu lực của các hiệp ước cấm phổ biến và kiểm soát vũ khí hạt nhân, bao gồm cả START I.
- Ukraina chấp nhận không trở thành quốc gia sở hữu vũ khí hạt nhân theo Hiệp ước Không phổ biến vũ khí hạt nhân (NPT).
- Nhà máy điện hạt nhân Zaporijjia sẽ được đưa vào vận hành dưới sự giám sát của Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA), và điện năng sản xuất sẽ được chia đều cho Nga và Ukraina theo tỷ lệ 50-50.
- Cả hai nước cam kết triển khai các chương trình giáo dục trong trường học và xã hội nhằm thúc đẩy sự hiểu biết và khoan dung lẫn nhau.
- Crimée, Lugansk và Donetsk sẽ được công nhận là các vùng thuộc Nga trên thực tế (de facto), bao gồm cả sự công nhận của Hoa Kỳ. Kherson và Zaporijjia sẽ được “đóng băng” dọc theo tuyến tiếp xúc, đồng nghĩa với sự công nhận trên thực tế theo đường ranh giới đó. Nga sẽ từ bỏ các khu vực khác mà nước này đang kiểm soát ngoài năm vùng trên. Các lực lượng Ukraina sẽ rút khỏi phần lãnh thổ vùng Donetsk mà họ hiện kiểm soát, khu vực này sau đó sẽ trở thành vùng đệm.
- Sau khi thỏa thuận về các sắp xếp lãnh thổ trong tương lai, Liên bang Nga và Ukraina cam kết không thay đổi các sắp xếp này bằng vũ lực. Không bảo đảm an ninh nào được áp dụng nếu cam kết này bị vi phạm.
- Nga sẽ không ngăn Ukraina sử dụng sông Dniepr cho mục đích thương mại, và các thỏa thuận sẽ được thiết lập về vận chuyển ngũ cốc tự do qua Biển Đen.
- Một ủy ban nhân đạo sẽ được thành lập để giải quyết các vấn đề liên quan đến trao đổi tù binh, hồi hương thi thể, trả tự do cho con tin và những người bị bắt giữ dân sự, đồng thời triển khai một chương trình đoàn tụ gia đình.
- Ukraina sẽ tổ chức bầu cử trong vòng 100 ngày.
- Tất cả các bên liên quan đến cuộc xung đột sẽ được hưởng ân xá toàn diện cho mọi hành động trong thời chiến và cam kết không đưa ra yêu cầu hay khiếu nại nào trong tương lai.
- Thỏa thuận này sẽ có giá trị ràng buộc pháp lý. Việc thực thi sẽ do Hội đồng Hòa bình giám sát và bảo đảm, đứng đầu là tổng thống Mỹ Donald Trump. Các biện pháp trừng phạt sẽ được áp dụng nếu có vi phạm.
- Khi tất cả các bên chấp nhận bản ghi nhớ này, lệnh ngừng bắn sẽ có hiệu lực ngay sau khi hai bên rút quân về các điểm đã thỏa thuận để bắt đầu triển khai thỏa thuận.
Ukraina: Châu Âu bác bỏ kế hoạch của Nhà Trắng
Sau khi Kiev thông báo đã nhận được một « kế hoạch hòa bình » của Mỹ, các ngoại trưởng Liên Hiệp Châu Âu đã họp tại Bruxelles, Bỉ. Nhiều nước bày tỏ sự ủng hộ đối với Ukraina và cho rằng những đề xuất cùa Hoa Kỳ giống như một sự đầu hàng. Tuy nhiên, sự ủng hộ của châu Âu không nhận được sự đồng thuận.
Thông tín viên Pierre Benazet tại Bruxelles cho biết thêm thông tin :
Đa số các thành viên Liên Hiệp Châu Âu nhấn mạnh rằng Ukraina và châu Âu phải can dự vào tiến trình hòa bình mà trong đó phải bao gồm các bảo đảm an ninh. Đối với những nước này, các bảo đảm này trước tiên thể hiện qua việc ủng hộ Ukraina lâu dài. Ngoại trưởng Pháp Jean-Noël Barrot tuyên bố:
“Chúng ta đang tiếp tục các nỗ lực nhằm hỗ trợ Ukraina về tài chính, với một khoản cho vay khắc phục thiệt hại, giúp Ukraina tránh khỏi mọi khó khăn tài chính trong ba năm tới. Tôi mong rằng khoản tín dụng này có thể được thông qua trước cuối năm nay.”
Tuy nhiên, ngoại trưởng Hungary Péter Szijjártó tố cáo sự im lặng của các đồng cấp châu Âu sau vụ bê bối tham nhũng liên quan đến một nhân vật thân cận của tổng thống Ukraina. Ông tuyên bố:
“Một hệ thống tham nhũng đã được hình thành tại Ukraina ở cấp cao nhất của Nhà nước, nơi tiền thuế của người dân châu Âu đã được gửi tới. Nếu các nhà lãnh đạo ở Bruxelless có phản ứng đúng mực thì lẽ ra họ phải đình chỉ ngay lập tức việc chuyển tiền cho Ukraina và yêu cầu rà soát lại các khoản tài trợ. Chúng ta phải biết tiền nộp thuế của người dân châu Âu đã được sử dụng vào việc gì tại Ukraina.”
Hungary đã thường xuyên ngăn chặn các biện pháp chống lại Nga và đang trông cậy vào Séc cùng Slovakia để củng cố trục các quốc gia phản đối Ukraine trong Liên Âu.
***************
Hoa Kỳ : Đảng Cộng Hòa bị suy yếu do nội bộ MAGA lục đục
Phan Minh
10–12 minutes
Phong trào MAGA tại Hoa Kỳ bị khủng hoảng nội bộ, Nga và Mỹ định đoạt tương lai của Ukraina, tội phạm ma túy hoành hành tại Pháp là những chủ đề chính được báo chí Pháp quan tâm hôm nay 21/11/2025.
Quảng cáo
Trang nhất của nhật báo Le Monde nhận định MAGA (Make America Great Again) đang trải qua một giai đoạn căng thẳng nội bộ, đe dọa đến sự đoàn kết của phong trào. Sau sự phấn khích ban đầu xung quanh việc Donald Trump trở lại Nhà Trắng, các bất đồng về lý tưởng và cá nhân đã gia tăng. Cuộc chiến giành quyền lãnh đạo và định hình chính sách của MAGA dường như đã bắt đầu, với nhiều người đang muốn tái định nghĩa các nguyên tắc của « America First ». Một số vấn đề gây chia rẽ, bao gồm sự gần gũi của tổng thống Trump với các tỷ phú công nghệ, chính sách quốc tế của ông và mối quan hệ của chủ nhân Nhà Trắng với Israel.
Vụ bê bối liên quan đến nhà tỷ phú ấu dâm Jeffrey Epstein đã làm chia rẽ những người ủng hộ Donald Trump. Marjorie Taylor Greene, một nhân vật trung thành với MAGA, đã bảo vệ các nạn nhân của Jeffrey Epstein, và điều này khiến bà rơi vào tầm ngắm của đương kim tổng thống. Trong khi đó, Donald Trump bị cáo buộc đã phớt lờ các vấn đề nội bộ của phong trào, dường như đang bị tác động mạnh mẽ bởi những sự kiện này. Ảnh hưởng gia tăng của các nhân vật như Nick Fuentes, theo chủ nghĩa tân phát xít, chỉ trích Israel và nền dân chủ, làm trầm trọng thêm cuộc khủng hoảng này. Những người ủng hộ Fuentes, được gọi là « groypers », thúc đẩy các ý tưởng phân biệt chủng tộc, bài Do Thái và chống nữ quyền, đánh dấu sự phát triển đáng lo ngại của tư tưởng cực hữu tại Hoa Kỳ.
Cuộc xung đột về bản sắc của phong trào MAGA được phản ánh trong các cuộc tranh cãi về vấn đề Israel và vị trí của các nhóm thiểu số, và điều này làm suy yếu sự đoàn kết của đảng Cộng Hòa. Một số nhân vật có ảnh hưởng, như Tucker Carlson, cũng thúc đẩy hiện tượng cực đoan hóa này. J. D. Vance, phó tổng thống của Donald Trump, đang đối mặt với tình thế tiến thoái lưỡng nan giữa việc ủng hộ các thanh niên cực đoan hay xa rời những ý tưởng của họ, đặc biệt là những quan điểm của Fuentes.
Sự gia tăng của tư tưởng cực đoan trong cánh hữu Mỹ, đặc biệt là chủ nghĩa bài Do Thái và phân biệt chủng tộc, hiện đang là một vấn đề rõ ràng, kể cả trong giới bảo thủ trẻ tuổi. Bầu không khí này đang chia rẽ đảng Cộng Hòa và đặt ra câu hỏi về hướng đi trong tương lai của phong trào MAGA.
Quảng cáo
Hòa bình tại Ukraina – viễn cảnh hết sức xa vời
Về chiến tranh Ukraina, trang nhất và bài xã luận của tờ Le Figaro nhận xét kế hoạch hòa bình mà chính quyền Trump muốn áp đặt với Kiev rất khó thành hiện thực. Nhật báo thiên hữu đặt câu hỏi điều khoản nào trong kế hoạch này là vô lý nhất : nhường cho Nga những vùng lãnh thổ mà Kremlin chưa từng chiếm được, giảm một nửa quân số Ukraina, từ bỏ toàn bộ viện trợ quân sự phương Tây hay châu Âu từ bỏ các cam kết bảo đảm an ninh cho Ukraina ?
Donald Trump có thực sự tin rằng sẽ « hòa bình hóa được châu Âu » bằng cách để Kiev lọt vào tay Vladimir Putin ? Một nền hòa bình bền vững phải công bằng. Le Figaro cho rằng những thất bại mà quân đội Ukraina phải hứng chịu ở phía Đông cũng như cuộc khủng hoảng chính trị trong chính quyền Zelensky, đang bị tác động nặng nề bởi tham nhũng, không làm thay đổi cục diện cuộc chiến. Dân biểu đảng Cộng Hòa, Lindsey Graham, một đồng minh của Donald Trump, đã tuyên bố : « Không có kế hoạch nào có thể thành công cho đến khi Vladimir Putin hiểu được rằng Hoa Kỳ sẽ tiếp tục tích cực viện trợ quân sự cho Ukraina. »
Về phần mình, tờ Les Echos dành bài xã luận nhấn mạnh rằng lập trường của Vladimir Putin vẫn vững như bàn thạch. Kế hoạch hòa bình mới của chính quyền Trump đúc kết với các nhà đàm phán đại diện cho Kremlin gần như giống hệt với kế hoạch của năm 2022 : các lãnh thổ bị sáp nhập và quân đội Ukraina bị suy yếu. Nhật báo kinh tế nhận định sự trở lại Nhà Trắng của Donald Trump không hề thay đổi mục tiêu ban đầu của tổng thống Nga, vẫn kiên định và không lùi bước.
Mục tiêu của Vladimir Putin vẫn là thôn tính Ukraina, đẩy lùi các đường biên giới của Liên Minh Bắc Đại Tây Dương (NATO) và phá vỡ sự thống trị của phương Tây trong một thế giới « đa cực » như ông đã mô tả tại Valdaï vào đầu tháng 10. Les Echos nhận xét Kremlin đang thúc đẩy các biện pháp chống Hoa Kỳ, được phát triển mạnh mẽ trong khối BRICS, với mục tiêu phi đô la hóa nền kinh tế toàn cầu và xây dựng các hệ thống thanh toán thay thế. Việc Nga mất châu Âu như là đối tác kinh tế, công nghệ và thương mại hàng đầu sẽ được bù đắp bằng việc chuyển hướng sang phương Đông và Trung Quốc.
Pháp : Tội phạm ma túy nguy hiểm không kém khủng bố
Về thời sự nước Pháp, nhật báo Công giáo La Croix dành trang nhất chú ý đến phát biểu của bộ trưởng Tư Pháp Gérald Darmanin khi ông tuyên bố vào hôm qua tại Marseille rằng mối đe dọa của tội phạm ma túy « ít nhất cũng tương đương với mối đe dọa của chủ nghĩa khủng bố ».
Có nên sử dụng những biện pháp giống như chống khủng bố để đối phó với tội phạm ma túy hay không ? Đây là điều mà nhà chức trách đang nghĩ tới. Ngày 18/11, tổng thống Emmanuel Macron đã yêu cầu đẩy mạnh cuộc chiến chống tội phạm ma túy theo những chiến lược tương tự như chống khủng bố. Bộ trưởng Gérald Darmanin cũng cho rằng mối đe dọa của tội phạm ma túy tại Pháp rất đáng lo ngại.
Jean-François Ricard, từng lãnh đạo viện công tố chống khủng bố, cho rằng cần phải học hỏi từ cuộc chiến chống khủng bố, nhưng không sao chép hoàn toàn vì mục tiêu của chúng khác nhau. Khủng bố nhằm áp đặt các ý tưởng chính trị, trong khi tội phạm ma túy chỉ muốn kiếm tiền. Các dân biểu đã làm theo những khuyến nghị này khi tạo ra viện công tố quốc gia chống tội phạm có tổ chức để điều tra những vụ án có phạm vi quốc gia hoặc quốc tế. Cơ quan này dự kiến sẽ được thành lập vào tháng 01/2026.
Theo đó, những tội phạm ma túy nguy hiểm sẽ bị giam giữ trong các nhà tù được canh phòng hết sức nghiêm ngặt. Theo Jean-François Ricard, Nhà nước cần phải áp dụng những biện pháp nghiêm ngặt bởi phần tử khủng bố vẫn tìm cách tuyên truyền trong tù, còn tội phạm ma túy muốn tiếp tục điều hành các hoạt động của mình. Tuy nhiên, hiện có khoảng 700 tù nhân bị coi là nguy hiểm ở Pháp, nhưng chỉ có 200 chỗ trong các nhà tù được canh phòng nghiêm ngặt.
Cuối cùng, tại Marseille, bộ trưởng Tư Pháp Gérald Darmanin và bộ trưởng Nội Vụ Laurent Nuñez cho biết cuộc chiến chống tội phạm ma túy đã đạt được những kết quả nhất định trong những năm qua. Số vụ giết người liên quan đến ma túy đã giảm từ 49 vụ trong năm 2023 xuống còn 24 vụ trong năm 2024 và có thể giảm còn 15 vụ trong năm 2025. Hiện nay, có 2.000 người đang bị điều tra về ma túy và 900 người bị tạm giam.
Tây Ban Nha : Những tàn dư 50 năm sau cái chết của Franco
Nhìn sang Tây Ban Nha, nhật báo thiên tả Libération có bài « 50 năm sau cái chết của Franco, một công trình vẫn còn gây chia rẽ ». Nhà thờ lớn, được các tù binh chiến tranh dưới chế độ Franco xây dựng, không còn chứa hài cốt của nhà độc tài này từ năm 2019. Chính phủ cánh tả dự định biến nơi này, trước đây gọi là Valle de los Caídos, thành một địa điểm tưởng niệm. Tom, một du khách người Bỉ, ấn tượng với công trình này, nhưng không hiểu tại sao lại hiện diện ở nơi hẻo lánh giữa núi non. Tương tự, Kenny, một du khách Mỹ, thấy công trình hấp dẫn, nhưng thất vọng vì không thấy sự tưởng niệm nào dành cho các nạn nhân của Franco.
Thung lũng Cuelgamuros, bao quanh bởi rừng thông và cây bạch dương, nằm cách thủ đô Madrid khoảng 50 km. Là một biểu tượng của chế độ độc tài, nơi đây đã từng chứa hài cốt của Franco cho đến năm 2019, khi chính phủ của thủ tướng Pedro Sánchez chuyển hài cốt của nhà độc tài tới một nghĩa trang tư nhân. Tuy nhiên, nhà thờ với cây thánh giá khổng vẫn là một biểu tượng mạnh mẽ của « nacional-catolicismo » (Chủ nghĩa dân tộc Công giáo) và tiếp tục gây chia rẽ người dân Tây Ban Nha. Một số du khách xem đây là một nơi hòa giải, trong khi nhiều người cảm thấy lưu luyến hoặc giận dữ.
Chính phủ cánh tả đã đề xuất tiến hành một dự án « tái tạo ý nghĩa » cho địa điểm này với chi phí ước tính là 31 triệu euro. Mục tiêu là biến quảng trường đá thành một không gian hiện đại với một trung tâm giải thích lịch sử của nơi này. Dự án nhằm mang đến « cái nhìn xa hơn » về một địa điểm gây tranh cãi.
Tuy nhiên, vẫn còn nhiều bất đồng : gia đình của những chiến sĩ cộng hòa đối đầu với Franco yêu cầu khai quật hài cốt của người thân, trong khi một số người, đặc biệt là theo cánh hữu, coi dự án này là một nỗ lực thao túng chính trị. Cuộc tranh luận về địa điểm mang tính biểu tượng này vẫn tiếp tục gây chia rẽ Tây Ban Nha.
Tác hại của thực phẩm chế biến sẵn đối với sức khỏe
Về xã hội, tờ Le Monde dành bài xã luận nói về việc những thực phẩm chế biến sẵn ngày càng được coi là nguyên nhân gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng trong bối cảnh các chính sách phòng ngừa vẫn còn thiếu sót. Nhiều nghiên cứu khoa học chỉ ra rằng các thực phẩm này, giàu chất béo, đường, muối và phụ gia hóa học, gây ra các bệnh mãn tính như ung thư, bệnh tim mạch, tiểu đường và béo phì. Việc tiêu thụ quá nhiều thực phẩm chế biến sẵn làm rối loạn quá trình trao đổi chất và có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tâm thần.
Chi phí cho xã hội là rất nặng nề, nhất là trong bối cảnh ngân sách chi cho y tế ngày càng gia tăng. Để hạn chế vấn đề này, các chính sách phòng ngừa cần được triển khai, bao gồm việc cải thiện khả năng tiếp cận thực phẩm lành mạnh và tăng thuế đối với thực phẩm không lành mạnh. Ngoài ra, quảng cáo và tiếp thị thực phẩm không tốt cho sức khỏe, đặc biệt là đối với trẻ em, cần phải được kiểm soát chặt chẽ hơn. Tuy nhiên, những giải pháp này vấp phải sự phản đối mạnh mẽ, đặc biệt là ở Pháp, khi đối diện với ảnh hưởng của các tập đoàn đa quốc gia trong ngành công nghiệp thực phẩm.
**********
Đức khoe xe tăng Leopard đầu tiên được chế tạo mới trong hơn 30 năm
Tập đoàn KNDS ra mắt xe tăng Leopard 2A8, đánh dấu chiếc Leopard 2 đầu tiên được chế tạo mới hoàn toàn cho quân đội Đức kể từ năm 1992.
Tập đoàn quốc phòng KNDS Deutschland ngày 19/11 tổ chức lễ xuất xưởng hai xe tăng chủ lực Leopard 2A8 dành cho quân đội Đức và Na Uy, đánh dấu bắt đầu quá trình sản xuất hàng loạt cho phiên bản mới và hiện đại nhất của dòng Leopard 2.
Giới chức Đức cho biết đây là “xe tăng chủ lực Leopard 2 đầu tiên được chế tạo từ con số không” cho quân đội nước này kể từ năm 1992, do những phiên bản Leopard 2 trước đó đều được hiện đại hóa từ những xe có sẵn. Lục quân Đức dự kiến tiếp nhận tổng cộng 123 chiếc Leopard 2A8 trong giai đoạn 2027-2030.
Leopard 2A8 được đánh giá là “bước nhảy vọt” về năng lực tác chiến và khả năng sống sót so với các mẫu cũ hơn. Xe tăng được lắp hệ thống phòng vệ chủ động Trophy, có khả năng phát hiện và đánh chặn tên lửa chống tăng hoặc thiết bị bay không người lái (drone) tự sát.
Hệ thống này gồm các cảm biến, radar cảnh giới, máy tính và đạn đánh chặn. Radar Trophy có thể quét khu vực 360 độ theo mặt phẳng ngang để phát hiện vũ khí đang bay tới. Khi phát hiện mục tiêu, máy tính sẽ phân tích và ra lệnh phóng đạn để vô hiệu hóa mối đe dọa trước khi nó tiếp cận giáp chính xe tăng.
Giới chức Đức từng thử nghiệm Trophy trên các phiên bản Leopard đời cũ, trước khi quyết định đưa nó thành trang bị tiêu chuẩn trên Leopard 2A8.
Ngoài ra, Leopard 2A8 còn được gia cố giáp, cải tiến toàn diện về khả năng nhận thức tình huống và điều khiển hỏa lực cho kíp lái. Phiên bản này vẫn sử dụng pháo chính nòng trơn cỡ 120 mm do hãng Rheinmetall sản xuất như các biến thể trước.
Lô xe tăng Leopard 2A8 đầu tiên dự kiến phân bổ cho đơn vị thiết giáp Đức đồn trú tại Litva. Đây là lực lượng đầu tiên được Đức triển khai thường trực ở nước ngoài kể từ sau Thế chiến II, trong khuôn khổ nỗ lực củng cố sườn đông NATO để đối phó Nga.
Đơn vị trên có khoảng 5.000 quân và dự kiến đạt trạng thái tác chiến đầy đủ vào năm 2027, trùng thời điểm quân đội Đức bắt đầu nhận bàn giao xe tăng Leopard 2A8.
Phạm Giang (Theo Defense News)
***********
Thủ tướng Takaichi xoa dịu Trung Quốc, vẫn giữ lập trường về Đài Loan
THANH BÌNH
Ngày 21-11, Thủ tướng Nhật Bản Takaichi Sanae tuyên bố bà muốn duy trì quan hệ ‘ổn định và mang tính xây dựng’ với Trung Quốc.
Theo Hãng tin AFP, Thủ tướng Nhật Bản Takaichi Sanae khẳng định lập trường của Tokyo về Đài Loan vẫn “không thay đổi” trong bối cảnh quan hệ Trung – Nhật đang căng thẳng.
“Vào cuối tháng trước, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và tôi đã xác nhận định hướng chung về việc thúc đẩy toàn diện mối quan hệ chiến lược cùng có lợi và xây dựng một mối quan hệ ổn định, mang tính xây dựng” – bà Takaichi nói với các phóng viên vào ngày 21-11.
Bà làm rõ: “Lập trường của Chính phủ Nhật Bản về Đài Loan vẫn không thay đổi”.
Cùng ngày, Tân Hoa xã (Trung Quốc) đăng tin: “Những phát ngôn sai lệch của bà Takaichi gây ra sự sụt giảm lượng khách du lịch Trung Quốc, ảnh hưởng đến kinh tế Nhật Bản”.
Tân Hoa xã còn đăng một bài bình luận, trong đó nhấn mạnh: “Vấn đề Đài Loan là lằn ranh đỏ không được phép vượt qua và là nền tảng chính trị trong quan hệ Trung – Nhật. Với tư cách là lãnh đạo Nhật Bản, bà Takaichi đã không thực hiện trách nhiệm duy trì những cam kết mà những người tiền nhiệm của bà đã đưa ra và tìm cách phá bỏ chúng vì lợi ích chính trị cá nhân”.
Tranh cãi ngoại giao với Bắc Kinh bắt đầu sau khi bà Takaichi phát biểu tại Quốc hội Nhật Bản vào ngày 7-11. Thủ tướng Nhật Bản nói rằng một cuộc tấn công của Trung Quốc vào Đài Loan có thể bị coi là “tình huống đe dọa sự tồn vong” và có thể khiến Tokyo có phản ứng quân sự.
Theo luật Nhật Bản, tình huống đe dọa sự tồn vong là kịch bản sẽ cho phép triển khai lực lượng quân sự. Bà Takaichi cho rằng việc Trung Quốc tìm cách phong tỏa hoặc kiểm soát Đài Loan – hòn đảo cách lãnh thổ Nhật Bản chỉ khoảng 110km và nằm trên các tuyến hàng hải sống còn với kinh tế Nhật – có thể cấu thành một tình huống như vậy.
Dù không phải là sự thay đổi đáng kể trong lập trường lâu nay của Nhật Bản về việc ủng hộ Đài Loan, phát biểu của bà Takaichi đã phá vỡ chính sách trước đây là tránh đề cập rõ ràng đến Đài Loan trong “các tình huống đe dọa sự tồn vong”. Giống như Mỹ, trước đây Nhật Bản duy trì chính sách “mơ hồ chiến lược”, để ngỏ ý định của mình trước khả năng Trung Quốc tấn công Đài Loan.
Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã triệu tập đại sứ Nhật Bản tại Trung Quốc để phản đối phát biểu của bà Takaichi và yêu cầu nhà lãnh đạo Nhật Bản rút lại những phát biểu về Đài Loan.
***********
Toàn văn thỏa thuận hòa bình 28 điểm do Mỹ soạn thảo cho xung đột Nga – Ukraine
Việt Dũng
4–5 minutes
Theo RT, nghị sĩ Ukraine Aleksey Goncharenko ngày 20/11 đã công bố một văn bản được cho là thỏa thuận hòa bình 28 điểm mà Mỹ mới gửi cho Kiev trong tuần này.
Trước đó, Văn phòng Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cũng xác nhận về việc nhận được dự thảo hòa bình mới, đánh giá rằng kế hoạch này “có thể giúp thúc đẩy lại tiến trình ngoại giao”, đồng thời sẵn sàng thảo luận thêm với Mỹ.
Nội dung của thỏa thuận hòa bình 28 điểm do ông Goncharenko đăng tải:
1. Chủ quyền của Ukraine sẽ được xác nhận.
2. Nga, Ukraine và châu Âu sẽ ký một thỏa thuận không sử dụng vũ lực toàn diện.
3. Nga cam kết không có động thái quân sự với các quốc gia láng giềng, NATO cam kết không mở rộng thêm.
4. Mỹ đóng vai trò trung gian để Nga và NATO đối thoại giảm leo thang.
5. Ukraine sẽ nhận được các bảo đảm an ninh đáng tin cậy.
6. Kiev bị giới hạn quy mô lực lượng vũ trang ở mức 600.000 quân.
7. Ukraine đồng ý ghi vào hiến pháp việc không gia nhập NATO. NATO bổ sung điều khoản không tiếp nhận Ukraine.
8. NATO cam kết không triển khai binh lính tới Ukraine.
9. Máy bay chiến đấu của châu Âu sẽ đồn trú ở Ba Lan.
10. Điều khoản đảm bảo an ninh của Mỹ:
– Mỹ sẽ nhận bồi hoàn cho bảo đảm an ninh
– Nếu Ukraine tấn công Nga, bảo đảm sẽ mất hiệu lực.
– Nếu Nga tấn công Ukraine, Mỹ và các đồng minh sẽ đáp trả quân sự mạnh mẽ, mọi lệnh trừng phạt toàn cầu sẽ được khôi phục và mọi lợi ích của thỏa thuận dành cho Moscow sẽ bị hủy bỏ.
11. Ukraine giữ quyền gia nhập EU và sẽ được hưởng ưu đãi thị trường ngắn hạn trong thời gian xem xét.
12. Một gói tái thiết toàn diện cho Ukraine.
13. Nga trở lại nền kinh tế toàn cầu: Các lệnh trừng phạt với Moscow sẽ được dỡ bỏ dần, Nga cũng sẽ được mời trở lại G8.
14. Phương án sử dụng tài sản đóng băng của Nga:
– 100 tỷ tài sản Nga sẽ được đầu tư vào nỗ lực tái thiết Ukraine, Mỹ nhận 50% lợi nhuận từ hoạt động này
– Châu Âu đóng góp thêm 100 tỷ USD để tăng tổng giá trị tái thiết Ukraine.
– Tài sản Nga bị đóng băng tại châu Âu sẽ được giải phóng. Phần tài sản còn lại sẽ được gửi vào một quỹ đầu tư chung Mỹ – Nga.
15. Thành lập nhóm công tác Mỹ – Nga để bảo đảm việc thực thi thỏa thuận.
16. Nga ban hành luật cam kết không tấn công Ukraine và châu Âu.
17. Mỹ và Nga sẽ gia hạn hiệu lực các hiệp ước không phổ biến vũ khí hạt nhân và kiểm soát vũ khí, bao gồm START-1.
18. Ukraine duy trì quy chế phi hạt nhân theo Hiệp ước Không phổ biến Vũ khí hạt nhân (NPT).
19. Nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia hoạt động lại dưới sự giám sát của IAEA, sản lượng điện sẽ chia đôi cho Nga và Ukraine.
20. Nga và Ukraine phát triển các chương trình giáo dục nhằm thúc đẩy sự hiểu biết văn hóa.
21. Thực tế lãnh thổ:
– Crưm, Luhansk và Donetsk được công nhận trên thực tế là của Nga. Mỹ cũng sẽ công nhận.
– Kherson và Zaporizhzhia được giữ nguyên theo đường tiếp xúc hiện tại, đồng nghĩa với công nhận thực tế theo ranh giới đó.
– Nga từ bỏ các khu vực đang kiểm soát ở Kharkiv, Sumy và Dnipropetrovsk.
– Ukraine rút quân khỏi phần còn lại của Donetsk mà họ đang kiểm soát. Khu vực rút quân sẽ trở thành vùng đệm phi quân sự, được quốc tế công nhận là lãnh thổ Nga, nhưng Moscow không được gửi binh lính tới đây.
22. Nga và Ukraine cam kết không thay đổi hiện trạng lãnh thổ bằng vũ lực.
23. Nga không cản trở hoạt động thương mại của Ukraine trên sông Dnipro. Hai bên cũng sẽ đạt thỏa thuận về vận chuyển ngũ cốc tự do qua Biển Đen.
24. Thành lập ủy ban nhân đạo.
25. Ukraine sẽ tổ chức bầu cử 100 ngày sau khi thỏa thuận được ký kết.
26. Toàn bộ các bên liên quan đến xung đột sẽ được ân xá.
27. Thỏa thuận này có tính ràng buộc pháp lý, được thực thi và bảo đảm bởi một hội đồng do Tổng thống Mỹ Donald Trump đứng đầu.
28. Khi Nga và Ukraine ký vào biên bản ghi nhớ, cả hai bên sẽ ngay lập tức rút quân về các vị trí đã thống nhất để bắt đầu triển khai thỏa thuận.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tuyên bố sẽ đàm phán với người đồng cấp Mỹ Donald Trump về kế hoạch hòa bình 28 điểm mới, do Washington hậu thuẫn nhằm chấm dứt cuộc xung đột với Nga.
********
Ba Lan triển khai 10.000 binh lính để bảo vệ các tuyến đường sắt
Việt Dũng
~3 minutes
Theo Euromaidan Press, Bộ trưởng Quốc phòng Ba Lan Władysław Kosiniak-Kamysz ngày 20/10 đã thông báo về việc nước này triển khai chiến dịch “Horyzont” (chân trời), qua đó huy động 10.000 binh lính để bảo vệ các cơ sở hạ tầng trọng yếu.
“Mục tiêu của chiến dịch là nâng cao mức độ an toàn công cộng và bảo vệ các hạ tầng quan trọng như đường sắt, cầu đường, và cơ sở năng lượng. Các binh lính sẽ phối hợp với cảnh sát để phản ứng nhanh chóng trước bất kỳ nguy cơ nào”, ông Kosiniak-Kamysz cho biết.
Bộ trưởng Kosiniak-Kamysz nói rằng ông kỳ vọng chiến dịch “Horyzont” có thể bắt đầu từ ngày 21/11, nhưng trước đó kế hoạch này cần được Tổng thống Karol Nawrocki thông qua.
Trong khi đó, Bộ trưởng Nội vụ Marcin Kierwiński nhấn mạnh rằng chiến dịch “Horyzont” là phản ứng đối với các vụ phá hoại đường sắt vừa qua. Đây cũng là động thái mới nhất của Ba Lan sau khi đóng cửa lãnh sự quán Nga ở Gdansk, trong bối cảnh Warsaw cáo buộc Moscow đứng sau các vụ phá hoại.
Trong ngày 20/11, Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk cũng điện đàm với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky để thảo luận về các sự cố đường sắt. “Chúng tôi đã thống nhất tăng cường hợp tác trong việc xác định các đối tượng bị nghi làm việc cho Nga”, ông Tusk thông tin.
Trước đó, ông Tusk đã cáo buộc Nga đứng sau các vụ phá hoại tuyến đường sắt nối Warsaw và Lublin. “Tuyến đường sắt này vô cùng quan trọng đối với việc vận chuyển hàng hóa viện trợ cho Ukraine. Đây là hành động phá hoại chưa từng có”, ông Tusk nói.
Về phía Nga, phát ngôn viên Điện Kremlin Dmitry Peskov nói rằng “Ba Lan đang bị rối tung trong câu chuyện của họ, và không lạ khi Nga là nước đầu tiên bị đổ lỗi”. Ông Peskov cũng lấy làm tiếc khi Warsaw có những quyết định làm ảnh hưởng tới quan hệ ngoại giao giữa hai nước, mô tả đây là động thái “thiếu lý trí”.
**********
Tiêm kích Ấn Độ rơi tại triển lãm hàng không Dubai
Một tiêm kích Tejas của Ấn Độ lao xuống đất khi đang bay biểu diễn tại triển lãm hàng không Dubai, khiến phi công thiệt mạng.
Tai nạn xảy ra vào khoảng 14h10 (17h10 giờ Hà Nội) hôm nay tại Triển lãm Hàng không Dubai ở sân bay quốc tế Al Maktoum, Các tiểu vương quốc Arab Thống nhất. Một tiêm kích Tejas của Ấn Độ đã lao xuống đất khi đang bay biểu diễn, tạo ra cầu lửa và cột khói lớn bốc lên.
“Phi công đã thiệt mạng trong tai nạn. Một ủy ban điều tra đang được thành lập để xác định nguyên nhân sự việc”, Không quân Ấn Độ cho biết.
Video trên mạng xã hội cho thấy tiêm kích Tejas bay vọt lên gần như thẳng đứng vài giây trước khi mất kiểm soát.
Đây là lần thứ hai tiêm kích hạng nhẹ Tejas của Ấn Độ gặp nạn trong chưa đầy hai năm. Tháng 3/2024, một chiếc Tejas đã rơi ở thành phố Jaisalmer, bang Rajasthan, trong lúc bay huấn luyện và phi công kịp nhảy dù thoát hiểm.
Tejas là dòng chiến đấu cơ đa nhiệm thế hệ 4.5 do công ty quốc phòng Ấn Độ Hindustan Aeronautics Limited sản xuất. Phi cơ được thiết kế để thực hiện các nhiệm vụ phòng không, yểm trợ tấn công và tác chiến tầm gần. Tejas bay thử lần đầu tiên năm 2001.
Như Tâm (Theo India Today, NDTV)
***********
Đài Loan dỡ toàn bộ hạn chế nhập khẩu thực phẩm Nhật Bản giữa căng thẳng Trung – Nhật
THANH HIỀN
Ngày 21-11, Đài Loan thông báo bỏ toàn bộ hạn chế với nhập khẩu thực phẩm từ Nhật Bản – động thái được xem là sự ủng hộ với Tokyo giữa căng thẳng Trung – Nhật.
Đài Loan từng cấm nhập khẩu thực phẩm từ 5 khu vực của Nhật Bản xung quanh nhà máy Fukushima – nơi xảy ra sự cố hạt nhân sau thảm họa kép động đất và sóng thần năm 2011. Hòn đảo này đã nới lỏng một phần hạn chế vào năm 2022 và 2024.
Theo Hãng tin AFP, cơ quan Quản lý thực phẩm và dược phẩm Đài Loan ngày 21-11 cho biết các biện pháp quản lý an toàn thực phẩm Nhật Bản đã trở lại bình thường, có hiệu lực ngay lập tức.
Theo cơ quan này, từ năm 2011, Đài Loan đã kiểm tra bức xạ của hơn 270.000 lô thực phẩm Nhật Bản, ghi nhận tỉ lệ không đạt tiêu chuẩn là 0%.
“Rủi ro phơi nhiễm phóng xạ bổ sung từ thực phẩm Nhật Bản là không đáng kể”, cơ quan này cho biết.
Nhật Bản đã bày tỏ hoan nghênh quyết định của Đài Loan, cho rằng việc này sẽ “khuyến khích việc tái thiết” các khu vực chịu ảnh hưởng từ thảm họa năm 2011.
Sau quyết định của Đài Loan, chỉ còn Trung Quốc, Hong Kong, Macau, Nga và Hàn Quốc áp dụng các biện pháp kiểm soát nhập khẩu thực phẩm Nhật Bản.
Động thái của Đài Loan diễn ra trong bối cảnh căng thẳng Nhật – Trung leo thang, liên quan đến phát biểu của Thủ tướng Nhật Bản Takaichi Sanae rằng một cuộc tấn công vào Đài Loan có thể kích hoạt phản ứng quân sự từ Nhật Bản.
Trung Quốc coi Đài Loan là một phần lãnh thổ của mình và đến nay không loại trừ biện pháp vũ lực để thống nhất đất nước.
Trước đó, nhà lãnh đạo Đài Loan Lại Thanh Đức đã đăng lên mạng xã hội bức ảnh ông đang ăn sushi làm từ hải sản Nhật Bản để bày tỏ ủng hộ với Tokyo, sau khi Bắc Kinh báo hiệu sẽ cấm toàn bộ thủy sản Nhật Bản.
*********